ابوریحان محمد بن احمد بیرونی در 18 دی ماه 351 خورشیدی متولد شد. پدرش ستاره شناس دربار خوارزمشاه و مادرش ماما بود.

پدرش به دلیل بدگویی حسودان از دربار رانده شد و به ناچار به روستا رفتند و چون در آن جا بیگانه بودند به بیرونی شهرت پیدا کردند.

ابوریحان با بوعلی سینا هم عصر بود. او در رشته ریاضی، نجوم، تقویم شناسی، فیزیک و فلسفه معروف بود و همین طور او را پدر علم انسان شناسی و هنرشناسی می دانند. سیزدهم شهریور ماه روز انسان شناسی بزرگداشت احمد بیرونی است.

آثار:

مهم‌ترین آثار او التنجیم در ریاضیات و نجوم، آثار الباقیه در تاریخ و جغرافیا، قانون مسعودی که نوعی دانشنامه‌است و کتاب تحقیق ماللهند درباره اوضاع این سرزمین از تاریخ و جغرافیا تا عادات و رسوم و طبقات اجتماعی آن.

بیرونی در کتاب «الاسطرلاب» روشی برای محاسبه شعاع زمین ارائه می‌کند. بعدها در کتابِ «قانون مسعودی» ابوریحان عملی کردن این روش توسط خود را گزارش می‌دهد. کتاب قانون مسعودی کتابی است در نجوم و تقویم شامل یازده بخش. در این کتاب بخشهایی مربوط به مثلثات کروی و نیز زمین و ابعاد آن و خورشید و ماه و سیارات موجود است.

در آخرین ساعات عمر ابوریحان بیرونی دوستی به دیدنش آمد و ابوریحان در بستر بیماری مساله ای علمی از او پرسید. اطرافیان که از کار او متعجب شده بودند، به او گفتند که با این حال و روز بحث علمی نکند.

ابوریحان در جواب گفت: اگر پاسخ این سوال را بدانم و بمیرم بهتر است یا ندانسته بمیرم؟ هنوز دوست دانشمندش از خانه اش دور نشده بود که ابوریحان چشم از جهان فروبست.